Viêm manh tràng là một bệnh lý mạn tính của đường tiêu hóa, diễn tiến âm thầm nhưng tiềm ẩn nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và kiểm soát sớm. Bệnh có thể dẫn đến tắc ruột, thủng ruột và làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng. Vì vậy, người bệnh cần chủ động thăm khám ngay khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường.
Viêm manh tràng là bệnh gì?
Manh tràng, còn được gọi là van hồi – manh, là đoạn đầu của đại tràng, nằm tại vị trí tiếp giáp giữa ruột non và ruột già. Cơ quan này có chiều dài khoảng 6cm, đường kính trung bình 7cm và nằm ở vùng hố chậu phải.
Chức năng chính của manh tràng là ngăn không cho các chất từ ruột già trào ngược lên ruột non. Đồng thời, đây cũng là nơi tham gia hấp thu một số chất quan trọng như acid mật và vitamin B12.
Viêm manh tràng xảy ra khi lớp niêm mạc của manh tràng bị tổn thương và viêm. Mức độ viêm có thể khác nhau tùy thuộc vào thể trạng và bệnh lý nền của từng người.
Nguyên nhân gây viêm manh tràng
Cho đến nay, nguyên nhân chính xác gây viêm manh tràng vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, bệnh được cho là có liên quan đến nhiều yếu tố phối hợp như:
- Chế độ ăn uống thiếu khoa học, nhiều chất kích thích
- Sự xâm nhập và phát triển của vi khuẩn gây hại trong ruột như Escherichia coli, Enterobacter aerogenes, Bacteroides fragilis
- Yếu tố di truyền, đặc biệt ở những gia đình có người mắc viêm đại tràng
Bệnh có thể gặp ở cả nam và nữ, không mang tính lây nhiễm nhưng thường xuất hiện nhiều hơn ở người đã hoặc đang mắc các bệnh lý viêm đại tràng.
Triệu chứng nhận biết viêm manh tràng
Ở giai đoạn đầu, các biểu hiện của viêm manh tràng thường không rõ ràng và dễ nhầm lẫn với các rối loạn tiêu hóa thông thường như đầy bụng, chán ăn, đau bụng âm ỉ.
Khi bệnh tiến triển nặng hơn, người bệnh có thể gặp các triệu chứng sau:
- Sốt cao, thân nhiệt có thể lên đến 39–40°C
- Tiêu chảy kéo dài
- Phân lẫn máu hoặc chảy máu trực tràng
- Đổ mồ hôi nhiều vào ban đêm
- Đau bụng vùng hố chậu phải, đau tăng sau ăn và giảm sau khi đi ngoài
- Cảm giác chướng bụng, khó tiêu, ăn uống kém
Tùy từng giai đoạn và cơ địa, triệu chứng có thể khác nhau. Để tránh biến chứng nguy hiểm, người bệnh nên thăm khám chuyên khoa tiêu hóa ngay khi nghi ngờ mắc bệnh.
Viêm manh tràng có nguy hiểm không?
Nếu không được điều trị kịp thời, viêm manh tràng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng:
- Tắc ruột: Các vết loét lâu ngày có thể để lại sẹo, làm xơ cứng thành ruột và gây tắc ruột, dẫn đến buồn nôn, chướng bụng, khó tiêu.
- Thủng ruột: Viêm loét ăn sâu vào thành ruột có thể gây thủng, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập ổ bụng và gây nhiễm trùng nặng.
- Ung thư đại tràng: Viêm loét manh tràng kéo dài làm tăng nguy cơ loạn sản tế bào và ung thư đại tràng, thường xuất hiện sau 8–10 năm mắc bệnh.
Chẩn đoán viêm manh tràng
Do triệu chứng dễ nhầm lẫn, việc chẩn đoán viêm manh tràng cần kết hợp nhiều phương pháp:
- Nội soi tiêu hóa: Quan sát trực tiếp tổn thương niêm mạc manh tràng
- Siêu âm hoặc chụp CT: Đánh giá mức độ viêm và các biến chứng
- Chụp X-quang có cản quang: Giúp phát hiện tổn thương cấu trúc ruột
Phương pháp điều trị viêm manh tràng
Viêm manh tràng là bệnh mạn tính hiếm gặp và hiện chưa có phương pháp điều trị triệt để hoàn toàn. Mục tiêu điều trị chủ yếu là kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng.
Điều trị bằng thuốc
- Thuốc cầm tiêu chảy: Giúp giảm tiêu chảy và hạn chế mất nước
- Kháng sinh: Dùng trong trường hợp viêm do vi khuẩn
- Thuốc chống viêm: Nhóm corticosteroid được chỉ định ngắn hạn để giảm viêm niêm mạc
Ngoài ra, một số bài thuốc Đông y có thể được sử dụng hỗ trợ nhằm giảm đầy hơi, chướng bụng theo chỉ định chuyên môn.
Điều trị bằng phẫu thuật
Phẫu thuật được chỉ định khi điều trị nội khoa không hiệu quả hoặc khi xuất hiện biến chứng như thủng ruột, nhiễm trùng nặng. Tùy từng trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định mổ nội soi hoặc mổ mở để cắt bỏ phần manh tràng bị tổn thương.
Việc phát hiện và điều trị sớm viêm manh tràng đóng vai trò quan trọng trong việc hạn chế biến chứng nguy hiểm. Người bệnh cần duy trì lối sống lành mạnh, chế độ ăn hợp lý và thăm khám định kỳ, đặc biệt nếu có tiền sử gia đình mắc bệnh lý đại tràng.
