Bệnh sởi ở trẻ em: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng ngừa

Thứ năm - 22/08/2024 14:51
Sởi là một căn bệnh do virus gây ra, có khả năng lây lan nhanh chóng và dễ bùng phát thành dịch. Bệnh sởi ở trẻ em có diễn biến nhanh chóng, và có thể gây ra nhiều biến chứng nặng nề, đe dọa tính mạng của trẻ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Bệnh sởi gây phát ban dát đỏ mọc tuần tự từ mặt đến thân mình
Bệnh sởi gây phát ban dát đỏ mọc tuần tự từ mặt đến thân mình
1. Bệnh sởi ở trẻ em là gì?
Bệnh sởi là bệnh lây truyền cấp tính qua đường hô hấp, do vi rút sởi gây nên. Bệnh có đặc điểm lâm sàng là sốt, viêm kết mạc mắt, viêm long đường hô hấp và tiêu hoá, có phát ban dát đỏ mọc tuần tự từ mặt đến thân mình. Bệnh sởi ở trẻ em nếu không phát hiện kịp thời có thể thành dịch.
2. Nguyên nhân trẻ mắc sởi
Bệnh sởi ở trẻ em được gây ra bởi vi rút sởi, thuộc Morbillivirus của họ Paramyxoviridae. Đây là một chủng vi rút có khả năng lây lan và phát triển nhanh chóng và có nguy cơ bùng phát thành dịch cao khi thời tiết chuyển lạnh, thường xảy ra vào mùa Đông Xuân. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, bệnh sởi có thể xuất hiện và phát hiện mạnh mẽ vào bất cứ thời điểm nào trong năm.
3. Dấu hiệu trẻ em mắc sởi
* Thể điển hình: Thông thường bệnh sởi diễn ra 4 thời kỳ
- Thời kỳ ủ bệnh: Từ 8 - 11 ngày, thường không có biểu hiện lâm sàng.
- Thời kỳ khởi phát (giai đoạn viêm long): Kéo dài 3-4 ngày với sốt nhẹ hoặc vừa, rồi sốt cao. Sau viêm kết mạc mắt đỏ có gỉ kèm nhèm & sưng nề mi mắt, viêm xuất tiết mũi, họng; Chảy nước mắt nước mũi, ho. Còn có thể có hạch ngoại biên to.
- Thời kỳ toàn phát (giai đoạn mọc ban): Kéo dài 4-6 ngày. Ban mọc trong 3 ngày: Tuần tự mọc ở sau tai, lan ra mặt rồi lan xuống đến cổ, ngực, lưng,tay, ngày 3 lan đến chân. Dạng ban là ban hồng, dát sẩn, ban nhỏ hơi nổi gờ trên mặt da, xen kẽ các ban có khoảng da lành. Ban mọc rải rác hay lan rộng dính liền với nhau thành từng đám tròn 3-6 mm.
- Thời kỳ lui bệnh (giai đoạn ban bay): Ban bay theo thứ tự như nó đã mọc. Sau khi ban bay có để lại vết thâm trên da. Thông thường khi ban bay thì hết sốt, trừ khi có biến chứng thì trẻ vẫn sốt sau khi ban bay.
9b
Phát ban là dấu hiệu trẻ em bị sởi.
* Thể không điển hình
- Một số trẻ bị sởi không được phát hiện sớm do bệnh chỉ xuất hiện với các biểu hiện không điển hình gồm:
+ Sốt nhẹ;
+ Phát bạn ít;
+ Viêm long nhẹ;
+ Thể trạng sức khỏe của trẻ không có thay đổi rõ rệt.
- Các triệu chứng này rất khó phân biệt với các dấu hiệu của một số bệnh viêm đường hô hấp khác. Do đó, bố mẹ nên lưu ý hơn và đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và hướng dẫn điều trị bệnh sớm nếu trẻ:
+ Dưới 1 tuổi và chưa tiêm vaccine phòng bệnh sởi;
+ Trên 1 tuổi nhưng chỉ mới tiêm 1 mũi vacxin phòng sởi;
+ Sống trong khu vực đang bùng phát dịch sởi;
+ Tiếp xúc với người bệnh hoặc đến những nơi có dịch sởi.
- Ngoài ra, nếu trẻ có các biểu hiện bất thường sau, mẹ nên thông báo ngay cho bác sĩ và đưa bé đến bệnh viện càng sớm càng tốt:
+ Khó thở;
+ Đau đầu dữ dội;
+ Đau mắt khi bị ánh sáng chiếu vào;
+ Có xu hướng muốn ngủ nhiều hơn, hôn mê…
4. Bệnh sởi ở trẻ em có lây không?
- Vậy bệnh sởi ở trẻ em có lây không? Sởi là một căn bệnh do virus gây ra. Chủng virus này sinh sống trong chất nhầy ở mũi và cổ họng. Chúng có thể lây lan từ người này sang người khác khi người mang virus nói chuyện, hắt hơi, ho… Do đó, bệnh sởi ở trẻ em có khả năng lây lan nhanh chóng.
- Không chỉ vậy, virus sởi có thể tồn tại trong không khí và trên các bề mặt ở môi trường bên ngoài đến 2 giờ. Vì vậy, khi trẻ chạm vào các giọt bắn có chứa virus gây bệnh trong không khí hay dính trên các bề mặt như tay nắm cửa, bàn,… sau đó, chạm lên miệng, mũi của mình sẽ vô tình khiến virus xâm nhập và tấn công vào cơ thể.
- Ngoài ra, trẻ có nguy cơ nhiễm bệnh cao, đồng thời, khi mắc bệnh, bệnh có thể trở nên nghiêm trọng hơn nếu trẻ nằm trong các trường hợp sau:
+ Trẻ có hệ thống miễn dịch bị suy giảm do bệnh lý như ung thư;
+ Trẻ chưa được tiêm vacxin ngừa sởi;
+ Trẻ dưới 12 tháng tuổi;
+ Mẹ mắc bệnh sởi trong thai kỳ…
5. Phương pháp điều trị bệnh sởi
 - Phụ huynh cần theo dõi chặt chẽ diễn biến bệnh tình của con, nếu phát hiện những triệu chứng mắc bệnh sởi như đã đề cập ở trên, cần đưa trẻ tới các cơ sở y tế để khám và chữa trị kịp thời, tránh những hậu quả nặng nề về sau.
Trong trường hợp điều trị bệnh tại nhà, cha mẹ cần chú ý chăm sóc trẻ bị sởi như sau:
- Trẻ sốt trên 38.5 độ C, cần cho trẻ uống thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ.
- Tránh cho trẻ tiếp xúc với các trẻ khác lây bệnh.
- Vệ sinh thân thể hằng ngày, giữ gìn nơi ở và môi trường xung quanh sạch sẽ, thoáng mát.
- Lựa chọn thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, dễ tiêu, nấu chín kĩ. Khi ăn nên chia thành nhiều bữa nhỏ.
- Đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng, bổ sung vitamin A cho trẻ, tránh loét giác mạc, mù mắt.
6. Khi nào nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế?
- Bệnh sởi ở trẻ em có thể chuyển biến nhanh chóng và ngày cần nghiêm trọng hơn nêu không được điều trị trẻ bị sởi đúng cách. Do đó khi chăm sóc cho trẻ bị sởi, bố mẹ cần chú ý đến các biểu hiện của trẻ và đưa trẻ đến các cơ sở y tế uy tín ngay khi trẻ xuất hiện các dấu hiệu sau: 
  + Trẻ sốt cao liên tục, từ 39 độ C trở lên;
  + Có biểu hiện khó thở, thở nhanh, thở gấp;
  + Mệt mỏi, lừ đừ, chán ăn, mất tập trung, không muốn chơi;
  + Phát ban toàn thân nhưng vẫn chưa có dấu hiệu hạ sốt; 
7. Cách phòng ngừa bệnh sởi ở trẻ nhỏ hiệu quả
- Sởi là một căn bệnh có khả năng lây lan nhanh chóng. Hơn nữa, nguy cơ xuất hiện biến chứng ở trẻ mắc bệnh sởi cao, nhất là đối với các trẻ chưa từng mắc bệnh sởi và chưa được tiêm chủng vaccine sởi đầy đủ. Do đó, bố mẹ cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa bệnh sởi ở trẻ bằng cách:
9c
Tiêm vắc xin để phòng ngừa bệnh sởi cho trẻ.
- Tiêm vắc xin sởi đầy đủ và đúng lịch khi trẻ được 9 tháng tuổi trở lên. Khi trẻ đã được tiêm đủ 2 mũi vắc xin phòng sởi, trẻ sẽ có khả năng miễn dịch đến 99%;
- Vệ sinh sạch sẽ có trẻ mỗi ngày;
- Rèn luyện cho trẻ thói quen rửa tay thường xuyên bằng xà phòng sát khuẩn;
- Hạn chế cho trẻ đưa tay lên mắt, mũi;
- Tập cho trẻ vệ sinh miệng, mũi và họng bằng nước muối sinh lý mỗi ngày;
- Vệ sinh và sát khuẩn khu vực sống và vui chơi của trẻ;
- Tránh cho trẻ tiếp xúc với người mắc bệnh sởi.
 
 

Tác giả bài viết: Bài, ảnh: BSCKI. Tăng Thị Kim Trúc (Khoa Nội Nhi, Bệnh viện Sản Nhi)

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn

[SITE_BTN_TOOL]